ΑΡΓΥΡΟΚΑΣΤΡΟ
Το Αργυρόκαστρο είναι σήμερα πόλη της Αλβανίας. Ιστορικά, η παρουσία ελληνικών φυλών στην γεωγραφική περιοχή στην οποία σήμερα ανήκει φτάνει ως τον 7ο αιώνα π.χ. Μετά την σύσταση των εθνικών κρατών που ακολούθησε τους Βαλκανικούς πολέμους και τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, η περιοχή της Βόρειας Ηπείρου, όπως ονομαζόταν η περιοχή βόρεια των ελληνοαλβανικών συνόρων, την οποία διεκδικούσαν και οι δύο χώρες, κατοχυρώθηκε τελικά στη Αλβανία, με αναγνώριση από την μεριά της, της παρουσίας ισχυρής ελληνικής μειονότητας εκεί. Κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, μετά την απόρριψη του ιταλικού τελεσιγράφου από τον Ιωάννη Μεταξά την 28η Οκτωβρίου του 1940, ξεκίνησε η απόκρουση των ιταλικών στρατευμάτων που εισέβαλαν στο ελληνικό έδαφος από τη Αλβανία, την οποία είχε προηγουμένως καθυποτάξει η Ιταλία. Μετά την απώθηση της Ιταλικής εισβολής από τον ελληνικό στρατό, ξεκίνησε η αντεπίθεση και η είσοδος του στο αλβανικό έδαφος. Η νικηφόρα προέλαση συνεχίστηκε σε εδάφη κατοικημένα από συμπαγή ελληνικό πληθυσμό, όπως η Κορυτσά, η Μοσχόπολη, το Πόγραδετς, η Πρεμετή, οι Άγιοι Σαράντα και τέλος, στις 8 Δεκεμβρίου, το Αργυρόκαστρο και η Χειμάρρα, η παράδοση των οποίων χαιρετίστηκαν από τη πανελλήνια κοινή γνώμη ως σταθμοί απελευθερωτικής εκστρατείας. Ωστόσο, η γερμανική επίθεση που ακολούθησε τον Απρίλιο του 1941 σήμαινε και την υποχώρηση του ελληνικού στρατού από τις περιοχές αυτές, οι οποίες μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου κατοχυρώθηκαν στην Αλβανία. Σε ανάμνηση της παράδοσης της πόλης του Αργυρόκαστρου, γράφτηκε το τραγούδι «Πήραμε τ’ Αργυρόκαστρο» σε στίχους Πυθαγόρα Παπασταματίου και σύνθεση Γιώργου Κατσαρού στο δίσκο της Μαρινέλας «Αλβανία» που κυκλοφόρησε προς τιμήν του Αλβανικού έπους.
Πήραμε τ’ Αργυρόκαστρο
Ποτάμι τρέχει ο Λαός
στους στολισμένους δρόμους
στα μάτια του οργή και φως
ανάπηροι στους ώμους
Πήραμε τ’ Αργυρόκαστρο
και πάμε, και πάμε παραπέρα
Τύραννοι δεν γλιτώνετε
Αέρα ..Αέρα …Αέρα
Η μάνα κλαίει στην γωνιά
κι η κόρη στο μπαλκόνι
το δίκιο για την λευτεριά
σαν πέλαγο φουσκώνει.
[Κ. Βακαλόπουλος (1993) Νεοελληνική ιστορία, Κ. Σβολόπουλος (2001, 7η), Η Ελληνική Εξωτερική Πολιτική 1900 – 1945, Αθήνα : Εστία]
ARGYROKASTRO
Argyrokastro is today a city in Albania. Historically, the existence of a substantial ethnic Greek Minority in the region is known since the 7th century BC. After the establishment of the nation states that followed the Balkan Wars and the First World War, the area of Northern Epirus, as the area north of the Greek-Albanian border was called, which was claimed by both countries, was finally given to Albania, with recognition on its part of the presence of a strong Greek minority there. During the Second World War, after the rejection of the Italian ultimatum by Ioannis Metaxas on 28 October 1940, the repulsion of Italian troops invading Greek territory from Albania, which had previously been subdued by Italy, began. After the Greek army had repelled the Italian invasion, the counterattack and its entry into Albanian territory started. The victorious advance continued in territories inhabited by a solid Greek population, such as Korytsa, Moschopolis, Pogradec, Premeti, Agii Saranta and finally, on December 8th Argyrokastro and Himarra, whose surrender was hailed by the Panhellenic public opinion as milestones of the liberation campaign. However, the German offensive that followed in April 1941 also meant the retreat of the Greek army from these areas, which after the end of the Second World War were annexed to Albania. In memory of the surrender of the city of Argyrokastro, the song “We took Argyrokastro” was written. The lyrics of the song was written by Pythagoras Papastamatiou and music was composed by Giorgos Katsaros It was included in Marinella’s album “Albania”, which was released in honor of the Albanian epic.
We’ve taken Argyrokastro
People are runn like a river
In the decorated streets
With rage and light in their eyes
crippled on the shoulders
We’ve taken the Argyrokastro
And here we go, and here we go further
You tyrants can’t escape
Air….air……air….air
The mother cries in the corner
And the daughter on the balcony
The right to freedom
is heaving like an open sea.