ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ
Ο Ελευθέριος K. Βενιζέλος ήταν Έλληνας πολιτικός που διατέλεσε πρωθυπουργός της Κρητικής Πολιτείας και επτά φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας. Θεωρείται ο μεγαλύτερος πολιτικός της νεότερης Ελλάδας, που συνέδεσε το όνομά του με το όραμα της Μεγάλης Ελλάδας. Κυριάρχησε στην πολιτική ζωή της χώρας από το 1910 έως το 1936. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος γεννήθηκε στις 23 Αυγούστου του 1864 στις Μουρνιές Χανίων της τουρκοκρατούμενης τότε Κρήτης. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το 1886 αναγορεύτηκε σε διδάκτορα Νομικής με βαθμό άριστα και αμέσως επέστρεψε στα Χανιά, όπου άρχισε να δικηγορεί και να αναμιγνύεται στην τοπική πολιτική. Όταν το 1898, οι τέσσερις μεγάλες δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία, Ρωσία) κήρυξαν την αυτονομία της Κρήτης, ο Βενιζέλος διορίστηκε Σύμβουλος (Υπουργός) Δικαιοσύνης της νεοσύστατης Κρητικής Πολιτείας. Αργότερα όμως, ήλθε σε σύγκρουση με τον πρίγκηπα Γεώργιο, ο οποίος είχε αναλάβει ύπατος αρμοστής του νησιού και κήρυξε την επανάσταση του Θερίσου (10 Μαρτίου 1905) πετυχαίνοντας τελικά την απομάκρυνσή του. Το 1910, μετά από πρόσκληση του Στρατιωτικού Συνδέσμου, ανέλαβε την πρωθυπουργία της Ελλάδας και συγκρότησε το “Κόμμα των Φιλελευθέρων”. Υπήρξε ο πρωτεργάτης της πολιτικής και οικονομικής ανόρθωσης της Ελλάδας και της νικηφόρας έκβασης των Βαλκανικών Πολέμων (1912-1913). Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ήρθε σε βαθιά ρήξη με το βασιλιά Κωνσταντίνο για το ζήτημα της συμμετοχής της Ελλάδας σε αυτόν, γεγονός που οδήγησε στον Εθνικό Διχασμό (1915-1917). Μετά τη δημιουργία προσωρινής κυβέρνησης στη Θεσσαλονίκη, ο Βενιζέλος καταφέρνει να επιβάλει την πολιτική του για είσοδο της χώρας στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ. Με το πέρας του πολέμου, ο Βενιζέλος υπέγραψε στο Παρίσι τη Συνθήκη των Σεβρών (27 Ιουλίου 1920), με την οποία δημιουργείται η μεγάλη Ελλάδα «των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών». Όμως στις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 1920, ο Βενιζέλος ηττήθηκε και απογοητευμένος αναχώρησε από την Ελλάδα. Μετά την ατυχή έκβαση του ελληνοτουρκικού πολέμου του 1921-1922 (μικρασιατική καταστροφή), κλήθηκε εκ νέου να συνεισφέρει με τη διπλωματική του εμπειρία, στη διαμόρφωση της Συνθήκης της Λοζάνης (24 Ιουλίου 1923). Η τελευταία τετραετία της διακυβέρνησής του (1928-1932) ήταν περίοδος σταθερότητας και δημιουργίας. Κορυφαία επιτυχία του ήταν το Ελληνοτουρκικό Σύμφωνο Φιλίας του 1930. Τον Ιανουάριο του 1933 σχημάτισε την τελευταία του κυβέρνηση. Μετά από δύο αποτυχημένα κινήματα (Πλαστήρα και Βενιζέλου) κατά της κυβερνήσεως του Λαϊκού Κόμματος το 1935, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Ελλάδα για να μην επιστρέψει ποτέ. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος άφησε την τελευταία του πνοή στο Παρίσι στις 18 Μαρτίου 1936 από εγκεφαλική συμφόρηση. Η σορός του μεταφέρθηκε κατ’ ευθείαν στην Κρήτη, υπό τον φόβο επεισοδίων στην Αθήνα, και ενταφιάστηκε στο Ακρωτήρι Χανίων.
[venizelos-foundation.gr, sansimera.gr]
ELEUTHERIOS VENIZELOS
Eleutherios K. Venizelos was a Greek politician who served as Prime Minister of the Cretan State and seven times as Prime Minister of Greece. He is considered as the greatest politician of modern Greece, who associated his name with the vision of a Greater Greece. He dominated the political life of the country from 1910 to 1936. Eleutherios Venizelos was born on 23 August 1864 in Mournies, Chania, in the at the time Turkish-occupied Crete. He studied law at the University of Athens. In 1886 he was awarded a doctorate in law with a first class honours and immediately returned to Chania, where he began practicing law and getting involved in local politics. In 1898, when the four great powers (England, France, Italy, France and Russia) declared the autonomy of Crete, Venizelos was appointed Minister of Justice of the newly created Cretan State. However, later, he came into conflict with Prince George, who had taken over as High Commissioner of the island, declared the Therissos Revolution (10 March 1905), and eventually succeeding in having him removed. In 1910, at the invitation of the Military League, he took over as Prime Minister of Greece and formed the ‘Liberal Party’. He was the driving force behind the political and economic recovery of Greece and the victorious outcome of the Balkan Wars (1912-1913). During the First World War, he strongly disagreed with King Constantine over the issue of Greece’s participation in the war, which led to the National Schism (1915-1917). After creating a provisional government in Thessaloniki, Venizelos managed to impose his policy of entering the war on the side of the forces of Entente. At the end of the war, Venizelos signed the Treaty of Sevres in Paris (27 July 1920), which created the greater Greece ‘of two continents and five seas’. However, in the elections of 1 November 1920, Venizelos was defeated and, disappointed, he left Greece. After the unfortunate outcome of the Greek-Turkish war of 1921-1922 (Asia Minor catastrophe), he was again asked to assist with his diplomatic experience to the formulation of the Treaty of Lausanne (24 July 1923). The last four years of his administration (1928-1932) were a period of stability and development. His major success story was the Greek-Turkish Friendship Pact of 1930. In January 1933 he formed his last government. After two failed movements (Plastira and Venizelos) against the People’s Party government in 1935, he was forced to leave Greece and never returned. Eleutherios Venizelos died in Paris on 18 March 1936 from cerebral congestion. His body was transferred directly to Crete, to avoid any incidents in Athens, and was buried at Akrotiri in Chania.