ΕΡΑΤΟΣΘΕΝΗΣ
Ο Ερατοσθένης ο Κυρηναίος γεννήθηκε στην αρχαία ελληνική αποικία της Βόρειας Αφρικής την Κυρήνη το 276 π.Χ. κι έμεινε γνωστός ως μαθηματικός, γεωγράφος και συγγραφέας. Υπήρξε φίλος του μαθηματικού Αρχιμήδη. Ήταν ο πρώτος άνθρωπος στην ιστορία που υπολόγισε το μέγεθος της Γης και κατασκεύασε ένα σύστημα συντεταγμένων με παράλληλους και μεσημβρινούς. Επίσης, κατασκεύασε και έναν χάρτη του κόσμου, όπως τον θεωρούσε. Χιλιάδες χρόνια πριν έκανε μια παρατήρηση που τον οδήγησε στο να διατυπώσει πρώτος ότι η Γη είναι στρογγυλή. Πληροφορήθηκε ότι την 21 Ιουνίου, που είναι η πιο μεγάλη μέρα του έτους κατά το θερινό ηλιοστάσιο, σε ένα πηγάδι στην πόλη της Συήνης σημερινό Ασουάν στη Νότιο Αφρική, ο ήλιος έπεφτε κάθετα και φώτιζε τον πυθμένα χωρίς να δημιουργεί σκιές και καθρεφτιζόταν ολόκληρος. Συμπέρανε ότι για να συμβαίνει κάτι τέτοιο, τη συγκεκριμένη μέρα, ο ήλιος έπρεπε να βρίσκεται ακριβώς πάνω από τη Συήνη και οι ακτίνες του να πέφτουν κάθετα σ’ αυτή. Αντίθετα στην Αλεξάνδρεια που απέχει 800χλμ. από το Ασουάν, ο ήλιος δημιουργούσε σκιά σε μία ράβδο που ήταν στερεωμένη στο έδαφος. Αυτό σήμαινε πως οι δύο πόλεις δεν έβλεπαν τον ήλιο από την ίδια γωνία και ότι αυτό οφείλονταν στην καμπυλότητα της Γης. Επομένως το πείραμα βασίστηκε στη μέτρηση του ύψους του Ηλίου την ίδια ημερομηνία σε δύο διαφορετικά γεωγραφικά σημεία. Για να τεκμηριώσει την πεποίθηση του ότι η Γη είναι στρογγυλή τοποθέτησε στο έδαφος έναν στύλο στην Αλεξάνδρεια και έναν στη Συήνη. Μετά υπολόγισε την γωνία που σχημάτιζε η σκιά στις 12 το μεσημέρι και την απόσταση των δύο πόλεων. Ο Ερατοσθένης υπολόγισε την περιφέρεια της Γης σε 252.000 αλεξανδρινά στάδια δηλαδή την υπολόγισε σε 39.690 χιλιόμετρα, που είναι παρά πολύ καλός υπολογισμός, με δεδομένο ότι σήμερα υπολογίζεται σε 40.007,86 χιλιόμετρα. Ο Ερατοσθένης είναι ο πρώτος που υποστήριξε ότι η Γη είναι μια σφαίρα. Πίστευε ότι βρίσκεται στο κέντρο του Σύμπαντος και ότι περιστρέφεται με συχνότητα 24 ωρών. Επίσης εφηύρε έναν τρόπο υπολογισμού, ουσιαστικά έναν αλγόριθμο για την εύρεση όλων των πρώτων αριθμών μέχρι έναν συγκεκριμένο ακέραιο γνωστό ως το κόσκινο του Ερατοσθένη. Το 195 π.Χ. τυφλώθηκε κι ένα χρόνο αργότερα δεν μπόρεσε να αντέξει τη στέρηση της ανθρώπινης γνώσης που του επέβαλε η τύφλωση, σταμάτησε να τρώει και πέθανε στην Αλεξάνδρεια.
[mixanitouxronou.gr, kathimerinifysiki.gr]
ERATOSTHENES
Eratosthenes of Cyrene was a Greek polymath: a mathematician, geographer, poet, astronomer, and music theorist. His work is comparable to what is now known as the study of geography, and he introduced some of the terminology still used today. He was born in the ancient Greek colony of Cyrene in North Africa in 276 BC and he was a friend of the mathematician Archimedes. He was the first person in history to calculate the circumference of the Earth which he did by using the extensive survey. His calculation was remarkably accurate. He was also the first to calculate Earth’s axial tilt, which also proved to have remarkable accuracy. He created the first global projection of the world, incorporating parallels and meridians based on the available geographic knowledge of his era. He also drew a map of the world as he believed it was. Τhousands of years ago, Eratosthenes made an observation that led him to first state that the Earth is round. He was informed that on June 21st, which is the longest day of the year at the summer solstice, in a well in the city of Syene, now Aswan in South Africa, the sun fell vertically and illuminated the bottom without creating shadows and was reflected in its entirety. He concluded that for this to happen, on this particular day, the sun had to be directly over Siena and its rays had to fall vertically on it. In contrast, in Alexandria, which is 800 km from Aswan, the sun cast a shadow on a rod fixed to the ground. This meant that the two cities did not see the sun from the same angle and that it was due to the curvature of the Earth. The experiment was therefore based on measuring the height of the Sun on the same date at two different geographical locations. To substantiate his belief that the Earth is round he placed a pole on the ground in Alexandria and one in Syene. He then calculated the angle of the shadow at noon (12 o’clock) and the distance between the two cities. Eratosthenes calculated the circumference of the Earth in 252,000 Alexandrian stages, i.e. he calculated it at 39,690 kilometers, which is a very good calculation, given that today it is calculated at 40,007.86 kilometers. He was the first to argue that the Earth is a sphere located at the center of the Universe, which rotates at a frequency of 24 hours. In number heory, he introduced the sieve of Eratosthenes, an efficient method of identifying prime numbers. As he aged, he contracted ophthalmia, becoming blind around 195 BC. Losing the ability to read and to observe nature plagued and depressed him, leading him to voluntarily starve himself to death. He died in 194 BC in Alexandria.