ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ ΚΟΜΝΗΝΩΝ

Η δυναστεία των Κομνηνών είχε καταγωγή από την Κόμνη της Θράκης και το οικόσημο τους ήταν ο βυζαντινός αετός. Κατείχε την εξουσία για 128 χρόνια, από το 1057 ως το 1185, αποτελεί την τελευταία λαμπρή εποχή του Βυζαντίου, κατά την οποία η αυτοκρατορία έπρεπε να αναχαιτίσει ταυτόχρονα τους Τούρκους και τους Νορμανδούς. Αρχίζοντας με τον Αλέξιο Α’, και χωρίς να μπορούν πια να υπολογίζουν σε βοήθεια από τη Δύση, οι Κομνηνοί κατέστρωσαν τη στρατηγική τους πολύ καλά. Κόρη του Αλέξιου ήταν η περίφημη Άννα Κομνηνή συγγραφέα του ιστορικού έργου «Αλεξιάδα». Παρά το γεγονός ότι η δυναστεία κατέληξε μέσα στη βία και στην ανικανότητα, παρ’ όλες τις καλές προθέσεις του τελευταίου Κομνηνού, του Ανδρόνικου Α’, έπαιξε πολύτιμο ρόλο κρατώντας τη Χριστιανοσύνη της Ανατολής ζωντανή. Επί Κομνηνών έγιναν πολλές αλλαγές στη στρατιωτική οργάνωση του Βυζαντίου: δημιουργήθηκε βαρύ ιππικό κατά τα δυτικά πρότυπα, ενώ χρησιμοποιήθηκαν σε ευρεία κλίμακα μισθοφόροι και παραμελήθηκε το ναυτικό (δύο πρακτικές που σε βάθος χρόνου θα αποδεικνύονταν καταστροφικές και ίσως μοιραίες. Φημισμένη ήταν την εποχή της δυναστείας η Βαράγγια Φρουρά, που περιλάμβανε στις τάξεις της πολλούς Σάξονες, εξόριστους μετά την κατάκτηση της Αγγλίας από τους Νορμανδούς. Η βαριά ήττα στο Μυριοκέφαλο, το 1176, σήμανε την αρχή του τέλους για τη δυναστεία, και άνοιξε τον δρόμο για την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους.

[J. Carr (2020), Η δυναστεία των Κομνηνών: Ο αγώνας του Βυζαντίου για επιβίωση 1057-1185, Αθήνα: Ψυχογιός]

KOMNENOI DYNASTY

The Komnenoi dynasty originated from Komni in Thrace and their coat of arms was the Byzantine eagle. It held power for 128 years, from 1057 to 1185, the last glorious era of Byzantium, during which the empire had to hold off the Turks and the Normans at the same time. Beginning with Alexius I, and no longer able to count on help from the West, the Komnenoians had their strategy very well laid out. Alexius’ daughter was the famous Anna Komneni, author of the historical work “Alexiad”. Although the dynasty ended in violence and incompetence, despite all the good intentions of the last Komnenos, Andronicus I, it played a valuable role in keeping Christianity in the East alive. Under Komnenos, many changes were made to the military organization of Byzantium: heavy cavalry was created on Western models, while mercenaries were widely used and the navy was neglected (two practices that in time would prove disastrous and perhaps fatal. Famous at the time of the dynasty was the Varangian Guard, which included in its ranks many Saxons, exiled after the Norman conquest of England. The heavy defeat at Myriokephalos in 1176 marked the beginning of the end for the dynasty, and paved the way for the fall of Constantinople to the Crusaders.