ΡΗΓΑΣ ΒΕΛΕΣΤΙΝΛΗΣ (ΦΕΡΑΙΟΣ)
Ο Ρήγας Βελεστινλής ή Φεραίος ήταν Έλληνας συγγραφέας, πολιτικός, στοχαστής και επαναστάτης. Υπήρξε πρόδρομος και πρωτεργάτης του λεγόμενου Νεοελληνικού Διαφωτισμού. Γεννήθηκε το 1757 στο Βελεστίνο της Μαγνησίας, το οποίο και εγκατέλειψε πολύ νωρίς, αφού πρώτα πήρε τη βασική του μόρφωση. Το 1785 πήγε στην Κωνσταντινούπολη, όπου συνέχισε τις σπουδές του κι εντάχθηκε στο περιβάλλον των Φαναριωτών, ενώ το 1788 εγκαταστάθηκε στη Βλαχία ως διοικητικός υπάλληλος. Στα χρόνια που ακολούθησαν, διακρίθηκε ως λόγιος και συγγραφέας. Το 1790 και το 1796, ταξίδεψε στη Βιέννη για να τυπώσει τα βιβλία του, μεταξύ αυτών το «Σχολείο των ντελικάτων εραστών», το «Φυσικής Απάνθισμα», ο «Ηθικός Τρίποδας» και ο «Ανάχαρσης». Ο ίδιος προτιμούσε να χρησιμοποιεί ως επώνυμο αυτό της γενέτειράς του, ενώ οι Έλληνες διανοούμενοι που ζούσαν στην εξορία τον αποκαλούσαν Φεραίο, επειδή στην αρχαιότητα η πόλη του ονομαζόταν Φεραί. Ως κορυφαίο έργο του, θεωρείται η «Νέα Πολιτική Διοίκησης των κατοίκων της Ρούμελης, της Μικράς Ασίας, των Μεσογείων Νήσων και της Βλαχομπογδανίας» που περιείχε: τον “Θούριο”, μία επαναστατική προκήρυξη, τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (35 άρθρα), σύμφωνα με τα πρότυπα των Γάλλων Διαφωτιστών και το “Σύνταγμα” του Ρήγα. Με τον Θούριο, ο Ρήγας επιδίωκε την αφύπνιση των σκλαβωμένων Ελλήνων, τη συνειδητοποίηση της κατάστασής τους και την προετοιμασία τους για επαναστατική δράση με σκοπό την ανάκτηση της ελευθερίας τους. Καλούσε σε εξέγερση, όχι μόνο τους βαλκάνιους σκλαβωμένους λαούς, αλλά και όλους τους κατοίκους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ανεξάρτητα από θρησκεία και φυλή. Για την πραγματοποίηση αυτού του στόχου προσπάθησε να εξεγείρει όλους τους υπόδουλους στους Οθωμανούς λαούς της Βαλκανικής εναντίον του κοινού τυράννου. Ο πιο γνωστός στίχος από τον “Θούριο” είναι: «Καλύτερα μίας ώρας ελεύθερη ζωή παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή». Ο “Χάρτης της Μεγάλης Ελλάδας”, ένα από τα πιο εντυπωσιακά έργα εθνικής σημασίας του Φεραίου, εκδόθηκε για πρώτη φορά από τον ίδιο τον Φεραίο στη Βιέννη (1796-1797), σε δώδεκα φύλλα, το καθένα με διαστάσεις περίπου 50×70 εκατοστά, που αναπαράχθηκαν σε 1.220 αντίτυπα. Από αυτά, μόνο 15 αντίτυπα σώζονται σήμερα. Η Χάρτα σηματοδοτεί την πρώτη μεγάλη αναβίωση της ελληνικής χαρτογραφίας, με τη γεωγραφία να εμπλουτίζεται με μια επικοινωνιακή και πολιτική διάσταση. Εξάλλου, η ιστορική ιδεολογία του Φεραίου, πάνω στην οποία βασίστηκε η Χάρτα, αντλεί από την αρχή του γαλλικού Διαφωτισμού ότι η γεωγραφία και η ιστορία είναι στενά συνδεδεμένες μεταξύ τους. Ο Ρήγας σχεδίαζε μεταξύ άλλων να συναντήσει τον Μεγάλο Ναπολέοντα για να ζητήσει τη βοήθειά του. Συνελήφθη, όμως, στις 8 Δεκεμβρίου του 1797 από τους Αυστριακούς στην Τεργέστη και παραδόθηκε στους Τούρκους, οι οποίοι τον σκότωσαν δια στραγγαλισμού στις 12 Ιουνίου του 1798 στο Βελιγράδι.
[tovivlio.net, sansimera.gr]
RIGAS VELESTINLIS (FERAIOS)
Regas Velestinlis or Feraios was a Greek writer, politician, thinker and revolutionary actor in the so-called Modern Greek Enlightmen. He was heavily influenced by the European Enlightenment, and he believed Greeks should come in contact with all these new ideas. A victim of the Balkan uprising against the Ottioman Empire and a pioneer of the Greek War of Indeoendence, Rigas Feraios is today remembered as a national hero in Greece. He was born in 1757 in Velestino, Magnesia into a wealthy family and probably received his primary education by a priest in Velestino and later, Ampelakia. After returning home, he became a teacher. When he was 20 years old, he murdered a Turk because he was treated with disrespect and a despotic manner, so he went to Litohoro near Olympos. In 1785 he went to Constantinople, where he continued his studies and joined the Fanarians, and in 1788 he settled in Bucharest, the capital of Wallachia as an administrative official. In the years that followed he distinguished himself as a scholar and writer. In 1790 and 1796, he travelled to Vienna to have his books printed, among them ‘The School of Delicate Lovers’, ‘Anthology of Physics’, ‘The Moral Tripod’ and ‘Anacharsis’ (a Scithian philosopher). He preferred to use as his surname that of his birthplace, while Greek intellectuals living in exile called him Feraio, because in ancient times his town was called Ferai. The “New Political Institution of the inhabitants of Rumeli, Asia Minor, of the Mediterranean Islands and the Principalities of Moldavia and Wallachia” which contained: the “Thurios”, (a battle-hymn), a revolutionary proclamation, Man’s Rights (35 articles), according to the standards of the French Enlightenment and the “Constitution” of Regas. With the Thurios, Reigas was calling all enslaved Greeks to action. He wrote: “It’s finer to live one hour as a free man than forty years as a slave and prisoner” («Καλύτερα μίας ώρας ελεύθερη ζωή παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή»). His nationalism was cosmopolitan. He called not only the Balkan enslaved peoples, but also all inhabitants of the Ottoman Empire, regardless of religion and race, to revolt against the common tyrant. Actually what Rigas Feraios was working towards was the liberation and unification of all Balkans, including of course the Greeks, who were scattered all over the East and Europe. The Rigas Magna Charta (Map of Great Greece), one of Feraios’ most striking works of national importance, was first published by Feraios himself in Vienna (1796-1797) on twelve folios, each measuring approximately 50x70cm, reproduced in 1,220 copies. Of these, only 15 copies are extant today. The Charta marks the first major revival of Greek cartography, with geography enriched by a communicational and political dimension. After all, Feraios’ historical ideology draws from the French Enlightenment principle that geography and history are tightly interlinked. Magna Charta is much more than a map with political and historical connotations, and it is a rare national treasure. He also planned to meet Napoleon the Great to ask for his help. However, he was arrested on 8 December 1797 by the Austrians in Trieste and handed over to the Turks, who after a sufficient round of tortures, he and his comrades were strangled and their corpses flung into the Danube.