ΑΜΑΣΕΙΑ
Η Αμάσεια είναι αρχαία πόλη του Πόντου και μία από τις λίγες που διατήρησε αναλλοίωτο το όνομά της από την αρχαιότητα έως το 1922. Σήμερα στα τουρκικά ονομάζεται Amasya. Βρίσκεται στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Μαύρης Θάλασσας και είναι πρωτεύουσα της επαρχίας Αμάσειας. Στην αρχαιότητα, η Αμάσεια ήταν πρωτεύουσα των Μιθριδατών, μέχρι το 183 π.Χ., οπότε η πρωτεύουσα μεταφέρθηκε στη Σινώπη. Η πόλη έχει τα περισσότερα αρχαία μνημεία στον Πόντο. Στα βραχώδη βουνά της υπάρχουν σπηλιές που δεν είναι παρά οι συλημένοι τάφοι των Μιθριδατών. Στο Μουσείο της αφθονούν τα αρχαιοελληνικά ευρήματα. Απέχει περίπου 70 χλμ. από την Αμισό και η τοποθεσία όπου είναι χτισμένη την έχει καταστήσει φυσικό οχυρό. Μετά την κατάκτησή της από τους Ρωμαίους, το 70 π.Χ., εντάχθηκε στην επαρχία Γαλατίας και αργότερα στην Καππαδοκία. Στη βυζαντινή περίοδο, η Αμάσεια συμπεριλαμβανόταν στο Θέμα Αρμενιακών. Το 1075 κατακτήθηκε από τους Τανισμάνιους εμίρηδες, που την έκαναν πρωτεύουσά τους. Το 1174 κατακτήθηκε από τους Σελτζούκους και το 1393 από τους Οθωμανούς. Κατά την πρώιμη οθωμανική περίοδο υπήρχε το έθιμο να αποστέλλονται εκεί οι Οθωμανοί πρίγκιπες για να αποκτήσουν διοικητική εμπειρία. Στις αρχές του 20ού αιώνα, η Αμάσεια ήταν έδρα Μητρόπολης του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και το χριστιανικό στοιχείο της περιοχής αριθμούσε 155.000 κατοίκους σε 392 ενορίες με ισάριθμες εκκλησίες και 325 σχολεία, όπου φοιτούσαν 10.000 μαθητές και δίδασκαν 565 δάσκαλοι. Τελευταίος μητροπολίτης Αμάσειας ήταν ο Γερμανός Καραβαγγέλης (1866-1935), γνωστός για την εθνική αγωνιστική του δράση του. Το «Δικαστήριο Ανεξαρτησίας» που συστήθηκε στην πόλη από τον Μουσταφά Κεμάλ τον Σεπτέμβριο του 1921, καταδίκασε πολλούς Έλληνες σε θάνατο με απαγχονισμό. Όσοι σώθηκαν κατέφυγαν στην Ελλάδα. Ο αρχαίος γεωγράφος και ιστορικός Στράβων (63 π.Χ. – 23 μ.Χ.) ήταν από την Αμάσεια και αναφέρθηκε στην πατρίδα του (Γεωγραφικά, Βιβλίο ΙΒ, παράγραφος 547, εδάφιο 15): Ο Ίρις ποταμός έχει τας πηγάς του εις αυτόν τον Πόντον, ρέων διαμέσου της πόλεως των Κομάνων […] επιστρέφει προς βορράν.
[http://monuments.hist.auth.gr]
AMASEIA
Amaseia is an ancient city of Pontus and one of the few that kept its name unchanged from antiquity until 1922. Today in Turkish it is called Amasya. It is located in the Black Sea geographic region and is the capital of Amasya Province. In ancient times, Amasya was the capital of the Mithridates, until 183 BC, when the capital was moved to Sinope. The city has the most ancient monuments in the Pontus. In its rocky mountains there are caves that are nothing but the carved tombs of the Mithridates. Its museum abounds with ancient Greek findings. It is about 70 km from Amiso and the location where it is built has made it a natural fortress. After its conquest by the Romans, in 70 BC, it became part of the province of Galatia and later of Cappadocia. In the Byzantine period, Amaseia was included in the Armenian Theme. In 1075, it was conquered by the Tanismani emirs, who made it their capital. In 1174 it was conquered by the Seljuks and in 1393 by the Ottomans. During the early Ottoman period it was the custom for Ottoman princes to be sent there to gain administrative experience. At the beginning of the 20th century, Amaseia was the seat of the Patriarchate of Constantinople and the Christian element of the region numbered 155,000 inhabitants in 392 parishes with an equal number of churches and 325 schools, attended by 10,000 students and taught by 565 teachers. The last metropolitan of Amaseia was Germanos Karavangelis (1866-1935), known for his nationalist militant activity. The ‘Independence Court’ set up in the town by Mustafa Kemal in September 1921 sentenced many Greeks to death by hanging. Those who were saved fled to Greece. The ancient geographer and historian Strabo (63 BC – 23 AD) was from Amaseia and referred to his homeland (Geographics, Book IB, paragraph 547, verse 15): ‘The Iris River has its sources in this Pontus, flowing through the city of the Comanches […] it returns northwards’.
[http://monuments.hist.auth.gr]
